Liberalizm to nie jest jakaś moc sprawcza, ale cecha ustroju państwa. Państwo może mieć ustój mniej lub bardziej liberalny.
Liberalizm dotyczy przemocy - im mniej przemocy, tym więcej liberalizmu. Państwo ustanawia monopol na stosowanie przemocy i w ten sposób zaprowadza porządek, usuwa przemoc ze stosunków międzyludzkich.
Jest to w bardzo istotny sposób związane z moralnością - bo przemoc jest przeważnie niemoralna, a moralna jest tylko w odpowiedzi, w reakcji, w obronie przed przemocą innych. A więc państwo reagując na przemoc postępuje moralnie.
Idealny liberalizm jest wtedy, gdy państwo zajmuje się tylko i wyłącznie eliminacją przemocy ze stosunków międzyludzkich i niczym więcej. I jest to jedyny moralny stan, w jakim może być państwo. Wszystkie inne ustroje są niemoralne.
Państwo to zorganizowany, zinstytucjonalizowany aparat przemocy - gdy używa tej przemocy w innym celu niż reakcja na przemoc obywateli, w innym celu niż eliminacja przemocy ze stosunków międzyludzkich, to postępuje niemoralnie, bo przemoc jest niemoralna, gdy nie jest odpowiedzią na przemoc innych.
Grzegorz GPS Świderski
